سامانه تدان؛ آینده روشن بازار سرمایه ایران

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، سامانه «تـحلیل داده‌های ناشران - تـدان» تاکنون میزبان مشاوران منتخب سرمایه‌گذاری و کارگزاران بورس و ارائه تحلیل‌های مختلف بر روی اطلاعیه‌های ناشران اوراق بهادار بوده است.
بنابر گزارش پایگاه اطلاع رسانی شادا، یکی از کارکردهای بازار سرمایه، نظارت بر ارائه اطلاعات شرکت‌ها و افزایش شفافیت و قابلیت اتکای این اطلاعات برای سهامداران و اهالی بازار است.
در بازار سرمایه فعلی "شفافیت" یک عامل اساسی است و معمولاً بورس‌های بزرگ دنیا به دنبال از بین بردن اطلاعات ناقص که بر اثر هیجانات بازار به وجود می‌آید، هستند.
سامانه هایی در دنیا راه اندازی می‌شوند که با تحلیل‌های بنیادی و فنی بتوانند از بروز این هیجانات جلوگیری کنند.
کارشناسان بورس برای طراحی و راه‌اندازی این سامانه در ابتدا نمونه‌های برتر و موفق جهانی مورد مطالعه قرار دادند تا روند کاری سامانه‌هایی در این سطح و با این روال کاری بررسی و ارزیابی شوند.
پایگاه Stock Twitt، شبکه‌هایی مانند بلومبرگ، درگاه‌هایی مانند Finance و Stock در پورتال‌های عمومی و شبکه‌های اجتماعی از جمله مواردی بودند که مورد بررسی قرار گرفتند تا ضمن بهینه‌کاوی نقاط مثبت نمونه‌های خارجی، نیازسنجی جامعی از ذینفعان و فعالان بازار سرمایه به عمل آید و در نهایت سامانه‌ای مبتنی بر بازار سرمایه ایران و فرهنگ بورس اسلامی ایرانی طراحی کردند، تا کاربران با استفاده تحلیل‌های بنیادی و فنی بر روی این سامانه، مبنای تصمیم گیری مناسبی داشته باشند.

تحلیل بنیادی و فنی

سرمایه گذارانی که قصد دارند به طور مستقیم برای خرید یا فروش سهام شرکت‌ها اقدام کنند، باید قبل از انتخاب سهام یک شرکت وضعیت آن را به دقت و به صورت جامع، مورد بررسی و تحلیل قرار دهند.
به اعتقاد کارشناسان بازار سرمایه؛ فردی که بدون تحلیل اقدام به خرید و فروش سهام می‌کند، همانند فردی است که در اتاق تاریک، به سوی هدف نامعلوم دست به تیر می‌شود، در چنین شرایطی احتمال آنکه تیر به هدف برخورد کند، بسیار اندک خواهد بود. به این منظور ۲ شیوه اصلی تحلیل؛ بنیادی و فنی در بورس مطرح است تا ضریب اشتباهات در خرید و فروش سهام را کاهش دهد.
در تحلیل بنیادی سرمایه گذار عوامل اصلی اثر گذار بر قیمت سهام شرکت‌ها را مورد بررسی قرار داده و براساس آن، تصمیم گیری می‌کند که آیا سهام شرکت مذکور برای سرمایه گذاری مناسب است یا خیر، یا به سرمایه گذاران کمک می‌کند که در خصوص فروش یا نگهداری سهام خود بهتر تصمیم گیری کنند.
دومین روش در تجزیه و تحلیل سهام در بورس، روش تحلیل فنی است. سرمایه گذارانی که از روش تحلیل فنی برای ارزیابی و تحلیل قیمت سهام استفاده می‌کنند بر این باورند که با بررسی روند نوسانات قیمت یک سهم در گذشته، می‌توان قیمت آن سهم را در آینده پیش بینی کرد؛ بنابراین تحلیل فنی، در واقع پیش بینی قیمت سهم در آینده، بر اساس اتفاقات گذشته است. تحلیل گران فنی با استفاده از نمودار‌ها و رابطه‌های ریاضی، روند قیمت سهام در آینده را بر اساس نوسانات گذشته قیمت آن سهام، پیش بینی می‌کنند و در صورتی که به این نتیجه برسند که قیمت سهام در آینده، در مقایسه با قیمت فعلی آن در بورس افزایش قابل قبولی خواهد داشت، نسبت به خرید آن سهم اقدام می‌کنند، اما اگر نمودار‌ها نشان دهنده کاهش قیمت سهام در آینده باشد، سرمایه گذاران، سهام شرکت مذکور را خواهند فروخت؛ بنابراین سامانه تدان با استفاده از ۳۰ تحلیلگر شناخته شده و موثق با استفاده از روش‌های بنیادی و فنی توانسته است به سرمایه گذاران، به ویژه سرمایه گذاران خرد کمک کند تا بهتر برای سرمایه گذاری، فروش و یا نگهداری سهام خود تصمیم گیری کنند.
معامله بر اساس تحلیل‌های بنیادی در کنار تحلیل‌های فنی، داشتن رفتاری منطقی در معامله‌گری و برخورداری از راهبردی فراتر از بازه‌های کوتاه، همگی از برکات اتکای هر چه بیشتر به تحلیل‌های موثق ارایه شده در سامانه تدان و سامانه‌های مشابهی است که با دستور علی طیب نیا به عنوان وزیر وزارت امور اقتصادی و دارایی راه اندازی شد.
کارشناسان بر این عقیده اند که راه اندازی سامانه تدان موجب شد از تعداد سهام‌داران موقتی که به دلیل معامله‌گری هیجانی و زیان‌های ناشی از آن تن‌ها مدت اندکی مهمان این بازار می‌شوند، بکاهد و ثبات و سودآوری بیشتری را برای اهالی ماندگار بازار به همراه داشته باشد؛ بنابراین توسعه استفاده از تحلیل‌های سامانه تدان، منجر به مهاجرت از دیدگاه سودبرداری کوتاه‌مدت، قیمت محور و مبتنی بر اطلاعات به ظاهر نهانی، به رویکرد سرمایه‌گذاری راهبردی، تحلیل‌محور و مبتنی بر هوش مالی شد.

بهبود رتبه تدان در دنیا

بر اساس آمار ارائه سازمان بورس و اوراق بهادار، بیشترین آمار بازدید از اطلاعات سامانه تدان به ترتیب مربوط به پتروشیمی خراسان، شرکت‌های پارس خودرو، زامیاد، فولاد مبارکه و گروه بهمن بوده که در این بین پتروشیمی خراسان با ۱۲ هزار بازدید بیشترین آمار را به خود اختصاص داده است.
همچنین صورت‌های مالی فولاد مبارکه و گروه بهمن بیش از ۱۰ هزار بازدید داشته‌اند. بازدیدهای صورت گرفته در حوزه شرکت‌های صنعت تولیدی ۷۳ درصد، در حوزه صنعت سرمایه‌گذاری ۱۳ درصد و شرکت‌های خدماتی نیز ۵ درصد بوده است. این در حالی است که شرکت مشاور سرمایه‌گذاری ابن سینا مدبر با ۱۷۴ تحلیل، کارگزاران آزاد ایرانیان با ۱۳۰ تحلیل و کارگزاری آبان با ۶۷ تحلیل بیشترین فعالیت را در این سامانه داشته‌اند.
از طرف دیگر، از نظر بازدید اطلاعیه‌ها، گروه صنعت تولیدی با ۷۴ درصد بازدید در رتبه اول قرار دارد و گروه سرمایه‌گذاری و شرکت‌های بانکی رتبه‌های بعدی را به خود اختصاص داده‌اند.
در این سامانه بیش از ۳۳۰ تحلیل مربوط به پیش‌بینی درآمد هر سهم، ۱۴۰ تحلیل مربوط به صورت‌های مالی و ۱۲۰ تحلیل در مورد اولین پیش‌بینی درآمد هر سهم ثبت شده است.
همچنین در این مدت رتبه وبگاه الکسا برای این سامانه به ۱۶ هزار و ۱۷۸ در ایران و ۵۸۳ هزار و ۷۱۴ در جهان بهبود یافته که این آمار نشان از اقبال اهالی بازار به تحلیل‌های بنیادی این وبگاه و گرایش سهامداران خرد از اخبار تایید نشده و شایعات به تحلیلگری دارد.

شفاف‌سازی و تحلیل‌محوری بازار سرمایه و کمک به سرمایه‌گذاران خرد
 
مدیرعامل رایان بورس از شفاف‌سازی و تحلیل‌محوری بازار سرمایه و کمک به سرمایه‌گذاران خرد خبر داد.
 علیرضا ماهیار گفت::سامانه تدان به منظور شفاف‌سازی بازار سرمایه و ارائه تحلیل روی اطلاعیه‌های سامانه کدال راه‌اندازی شده است.
وی گفت: سامانه تدان یکی از مجموعه اقدامات وزارت امور اقتصادی و دارایی در
جهت شفاف‌سازی بازار سرمایه و تحلیلی و علمی‌کردن فضای کاری بازار سرمایه است. این سامانه با دستور سازمان بورس و اوراق بهادار به منظور افشای تحلیل‌های اطلاعات بازار و کمک به سرمایه‌گذاران خرد راه‌اندازی شد. چرا که رشد بازار سرمایه بدون کمک فناوری اطلاعات رشد سریعی نخواهد بود.
ماهیار اظهار داشت: یکی از اهداف این سامانه کاهش رفتارهای هیجانی است که در بازار سرمایه پیش می‌آید؛ لذا همزمان با انتشار مستقیم اطلاعیه‌ها در سامانه کدال از ۲۸ خرداد ایجاد سامانه‌ای برای انتشار تحلیل اطلاعات مالی وعملکردی شرکت‌ها ضروری به نظر می‌رسید. به این منظور سامانه تدان نیز همزمان با انتشار مستقیم در سامانه کدال شروع به فعالیت کرد.
وی افزود: ۷۶۰ تحلیل در سامانه ثبت شده است و ۳۰ مشاور سرمایه‌گذاری فعال و کارگزارهای منتخب به عنوان تحلیلگر در این سامانه فعالیت می‌کنند. این مشاوران بر روی اطلاعیه‌های سامانه کدال به تحقیق‌های کارشناسی ارایه می‌کنند و به زبان ساده در اختیار فعالان بورس می‌گذارند. بر اساس این آمار، به طور متوسط در ماه بیش از ۳۴ تحلیل در سامانه تدان منتشر می‌شود.
ماهیار گفت:: بیشترین آمار بازدید از اطلاعات سامانه تدان به ترتیب مربوط به پتروشیمی خراسان، شرکت‌های پارس خودرو، زامیاد، فولاد مبارکه و گروه بهمن بوده که در این بین پتروشیمی خراسان با ۱۲ هزار بازدید بیشترین آمار را به خود اختصاص داده است. همچنین صورت‌های مالی فولاد مبارکه و گروه بهمن بیش از ۱۰ هزار بازدید داشته‌اند.
بازدیدهای صورت گرفته در حوزه شرکت‌های صنعت تولیدی ۷۳ درصد، در حوزه صنعت سرمایه‌گذاری ۱۳ درصد و شرکت‌های خدماتی نیز ۵ درصد بوده است.
این در حالی است که شرکت مشاور سرمایه‌گذاری ابن سینا مدبر با ۱۷۴ تحلیل، کارگزاران آزاد ایرانیان با ۱۳۰ تحلیل و کارگزاری آبان با ۶۷ تحلیل بیشترین فعالیت را در این سامانه داشته‌اند. از طرف دیگر، از نظر بازدید اطلاعیه‌ها، گروه صنعت تولیدی با ۷۴ درصد بازدید در رتبه اول قرار دارد و گروه سرمایه‌گذاری و شرکت‌های بانکی رتبه‌های بعدی را به خود اختصاص داده‌اند.
ماهیار درباره امینت این سامانه هم گفت:: در مورد امنیت این سامانه باید این نکته توجه کرد که ۲۰ مشاور فعال از ۳۰ مشاور اطلاعات را مبتنی بر امضای دیجیتال در داخل سامانه به ثبت می‌رسانند. این امکان موجب می‌شود تا امنیت این سامانه و اطمینان‌پذیری آن نسبت به تحلیل‌های دیگر بالاتر باشد.
مدیرعامل رایان بورس گفت:: به همین منظور طی ۲۲ ماه گذشته حدود ۲ میلیون و پانصد هزار نفر از این سامانه بازدید کرده‌اند. همچنین در آینده نزدیک تعداد تحلیگران این سامانه رشد خواهند کرد.
ماهیار تصریح کرد: گسترش تحلیلگری موجب می‌شود که تحلیل‌های متنوعی را روی اطلاعات مختلف مشاهده کنیم. در آخر ذکر این نکته نیز ضروری به نظر می‌رسد که در طراحی این سامانه ضمن بررسی نمونه‌های موفق جهانی، الگوی موفقی در راستای عمق بخشیدن به بازار، معاملهگری مبتنی بر تحلیل، جلوگیری از رفتارهای هیجانی و کم کردن تأثیر شایعات منظور شود.
وی درباره اینکه سامانه تدان چه تاثیری بر سرمایه گذاران خرد داشته است؟ گفت::
اتکای تحلیل‌های بنیادی ارائه شده در سامانه تدان بر اطلاعات مالی و عملکردی انتشار یافته توسط شرکت‌ها، از یک سو و توسعه یافتن روزافزون کاربری آن بین معامله‌گران بازار سرمایه توانسته است سهامداران خرد را از رویکردی هیجانی و مبتنی بر شایعاتی که عموما به عنوان اخبار نهانی به گردش در می‌آیند، به رویکردی تحلیل‌محور سوق دهد.
نتیجه مستقیم این تغییر الگو این است که این دسته از معامله‌گران راهبردی بلندمدت یا دست کم میان‌مدت را جایگزین معاملات هیجانی و نوسان‌گیری می‌کنند. این تغییر رفتار، به نوبه خود تورش اطلاعات و در نتیجه سوگیری معاملات و ایجاد موج هیجان کاذب له یا علیه یک سهم را کاهش می‌دهد و رفتار متعادل‌تری به سهم، صنعت و کل بازار می‌دهد.

سامانه تدال از مصادیق توسعه اقتصاددانش بنیان است که توسعه بازارهای مالی را نه فقط برای دولت بلکه برای مردم و متکی بر دانش فراهم می‌کند.
همچنین این سامانه بر اساس بندهای مذکور اقتصاد مقاومتی در موارد زیر موثر است:
- تامین شرایط و فعال‌سازی امکانات جدید و منابع مالی و سرمایه‌های انسانی و علمی کشور به منظور توسعه کارآفرینی و به حداکثر رساندن مشارکت آحاد جامعه در فعالیت‌های اقتصادی با تسهیل و تشویق همکاری‌های جمعی و تأکید بر ارتقاء درآمد و نقش طبقات کم‌درآمد و متوسط.
- اصلاح و تقویت نظام مالی کشور با هدف پاسخگویی به نیازهای اقتصاد ملی، ایجاد ثبات در اقتصاد ملی و پیشگامی در تقویت بخش واقعی.
- شفاف‌سازی اقتصاد و سالم‌سازی آن و جلوگیری از اقدامات، فعالیت‌ها و زمینه‌های فسادزا در بازار سرمایه
- شفاف و روان‌سازی نظام توزیع و قیمت‌گذاری و روزآمدسازی شیوه‌های نظارت بر بازار
- فرصت ایجاد شغل برای فارغ التحصیلان دانشگاهی

- این تحول از یک سو حتما مسیر بانک محوری اقتصاد کشور را به تدریج به سوی بازار سرمایه هدایت کرده و از سوی دیگر زمینه توسعه وبزرگ شدن این بازار را با ورود سرمایه‌های خرد فراهم می‌کند که نتیجه این موضع نیز علاوه بر مردمی‌تر کردن اقتصاد، افزایش تعداد شرکت‌های بورسی و سرمایه گذاری بیشتر در بخش واقعی اقتصاد است.