استانداردهای حسابداری  

استانداردهای حسابداری معمولاً شامل سه بخش به شرح زیرند:

 -1شرح مسئله،

 -2بحث مستدل یا ارائه راههایی برای حل مسئله

 -3ارائه راه حل مطلوب.

بنابراین بحث در مورد مسئله می تواند به روشن شدن ابعا د مختلف مسئله و در نتیجه ارائه راه حل مطلوبتر بینجامد.

یکی از دلایل تدوین استانداردها، ارائه اطلاعات روشن، قابل اعتماد، دارای ثبات رویه و مقایسه پذیر در مورد وضعیت مالی، نتایج عملیات و شیوه رفتار شرکت است.

یکی از رویدادهای بسیارمهمی که در سال‌ها ی اخیر در جامعه حسابداری کشور به وقوع پیوست، تدوین استانداردهای حسابداری ایران بر مبنای استانداردهای  بین‌المللی حسابداری و الزام به رعایت آن در تهیه صورت‌‌های مالی بود.

استانداردهای حسابداری علاوه بر آنکه چگونگی حسابداری معاملات و رویدادهای مختلف را تعیین می کنند، موجب آثار اقتصادی نیز می شوند. استانداردهای حسابداری باید به نحوی تدوین و تنظیم شوند که هدفهای گزارشگری مالی را تامین کنند. هدفهای گزارشگری مالی شامل ارائه اطلاعات مناسب برای تصمیم گیری اقتصادی، پیش بینی، مقایسه و ارزیابی جریانهای نقدی آینده و سوداوری و توانایی مدیریت از نظر استفاده بهینه از منابع واحد تجاری نیز هست.

مبنای تهیه استانداردهای حسابداری

1)استانداردهای حسابداری بر مبنای مفاهیم نظری گزارشگری مالی تدوین گردیده است.

مفاهیم نظری مزبور توسط کمیته تدوین استانداردهای حسابداری با هدف تدوین استانداردهای حسابداری هماهنگ تهیه و به پیوست این مجموعه ارائه شده است.

دامنه کاربرد استانداردهای حسابداری

2)دامنه کاربرد استانداردهای حسابداری ،صورتهای مالی با مقاصد عمومی (که از این به بعد صورتهای مالی نامیده می شود)است که به منظور ارائه اطلاعات مفید در مورد  وضعیت مالی ،عملکرد مالی و انعطاف پذیری مالی واحد تجاری جهت تصمیم گیری استفاده کنندگان تهیه می شود.

3)استانداردهای حسابداری در مورد صورتهای مالی کلیه واحدهای تجاری (انتفائی)اعم از اینکه در بخش خصوصی یا عمومی فعالیت کند ،کاربرد دارد.اگر چه این استانداردها معطوف به واحدهایی است که با هدف کسب سود فعالیت می کنند اما عمدتا در مورد واحدهای غیر انتفاعی نیز با اعمال تعدیلات لازم کاربرد دارد.

4)واحدهای تجاری خارج از کشور که مالکیت انها متعلق به واحدهای تجاری ایرانی است در صورتی که در تهیه و ارائه صورتهای مالی خود تابع مقررات و استانداردهای حسابداری محلی باشند ،ملزم به رعایت الزامات استانداردهای حسابداری ایران نیستند. با این حال در مواردی که واحد تجاری ،واحد فرعی یک واحد سرمایه گذار ایرانی باشد ،تهیه صورتهای مالی واحد فرعی براساس استانداردهای حسابداری ایران نیز جهت استفاده در تهیه صورتهای مالی تلفیقی ضروری است.

5)مسئولیت تهیه و ارائه صورتهای مالی به عهده مدیریت واحد تجاری است0مدیریت واحد تجاری موظف به تهیه وارائه صورتهای مالی به گونه ای است که تصویری مطلوب از وضعیت مالی ،عملکرد مالی واحد تجاری ارائه کند .مدیریت واحد تجاری ممکن است صورتها و گزارشهای دیگری را جهت استفاده داخلی به روشهای مختلف که معطوف به اهداف مدیریت داخلی است ،تهیه کند.هرگاه صورتهای مالی جهت ارائه به دیگر استفاده کنندگان (سهامداران ،بستانکاران ، دولت ، کارکنان وغیره) تهیه شود، رعایت استانداردهای حسابداری در تهیه و ارائه ان الزامی است.

انحراف از استانداردهای حسابداری

6)تقریبا در تمام شرایط ،رعایت استانداردهای حسابداری منجر به ارائه اطلاعات مفید جهت تصمیم گیری استفاده کنندگان و در نتیجه ارائه تصویر مطلوب توسط صورتهای مالی می شود .با این حال ،ممکن است در مواردی نادر ،اعمال یک استاندارد ،صورتهای مالی را از هدف اصلی یعنی ارائه تصویر مطلوب باز دارد. درچنین مواردی باید روشهای تعدیل شده یا جایگزینی را با توجه به معیارهای ارائه شده در استاندارد حسابداری شماره 1 با عنوان نحوه ارائه صورتهای مالی انتخاب و بکار گرفت.

سایر موارد

7)نظر به اینکه رویه های حسابداری مالی در پاسخ به نیازهای متغیر تجاری و اقتصادی ودر راستای ارائه تصویر مطلوب ، دستخوش تغییر و تحول می شود ، بنابراین استانداردهای حسابداری به منظور بهبود کیفیت و در پرتو نیازها و تحولات جدید تجدیدنظر یا استاندارد حسابداری جدیدی تدوین و منتشر خواهد شد.

8)در مورد موضوعاتی که استاندارد حسابداری مربوط به ان صادر نشده است ، صورتهای مالی باید بر مبنای یکی از رویه های متداول حسابداری تهیه وارائه گردد که با معیارهای کلی ارائه شده در مفاهیم نظری گزارشگری مالی نزدیک ترین انطباق را دارد و فراهم کننده تصویر مطلوبی از وضعیت مالی ، عملکرد مالی و انعطاف پذیری مالی واحد تجاری است.

9)در مواردی که قوانین امره ،رویه های مشخصی جهت نحوه عمل حسابداری موضوعات خاص ،مقرر نموده است ،در تدوین استانداردهای حسابداری مربوط تمهیدات مناسب جهت اعمال این موارد با توجه به مبانی مندرج در مفاهیم نظری گزارشگری مالی به عمل امده است.

10)مطالبی که در هر استاندارد حسابداری با حروف پر رنگ مشخص شده است الزامات استاندارد را تشکیل میدهد.این الزامات باید با توجه به سایر مطالب مندرج در استاندارد که جنبه توضیحی  ، تکمیلی و پشتیبانی دارد مطالعه، تفسیر و بکار گرفته شود.

11)از انجا که شرط اولیه مفید بودن اطلاعات ارائه شده در صورتهای مالی اهمیت انهاست، لذا الزامات استانداردهای  حسابداری در موارد کم اهمیت کاربرد ندارد.

منبع:

سالار حسابدار